martes, 19 de febrero de 2008

Juan Hernández Ramírez*

NA NIMOIKNI

Na, nimoikni
ipan ni xolalpan tlali.
Nikanij kampa tiyoltokej,
titemikij
kampa eltokej
ketsalxochimej.
Nikanij kampa tsayani
ejekatl,
kampa motlatia mikistli
nimoikni.
Pampa tojuantij
titonatij iuan ejekatl,
kuajtli iuan tlali,
atl iuan temiktli.

SOY TU HERMANO

Yo, soy tu hermano
en este lugar de la tierra.
Aquí donde vivimos,
donde soñamos,
aquí donde brotan
las hermosas flores.
Aquí donde se rompe el viento,
donde se oculta la muerte
soy tu hermano.
Porque nosotros somos
sol y viento,
tierra y águila,
agua y sueño.
IPAN OJTLI

Tiualajtiualouij,
ipan tinejnentiualouij kauitl,
iuan tiualouij xiuitl
iuan xiuitl ipan touala.
Ipan tlalpotektli,
timokejketstiualouij,
tlalpotektli iuantouala,
se iknioyoyotl tech ualika.
Tlauel tinejnentiualtokej,
miak xiutl iuantoualtok,
tlatskitok totlakayotipaj
ojtli tlalpotektli.
Sampayano timosiyajkauasej,
axmiak kauitl tiyatosej,
ayi tlami toojui,
noja miak xiuitl tinejnemisej.
Noja senyajtok ojtli
kampa nestok tonemilis,
kampa xochitl iuan uikayotl
moxochiotijtos, nopano timoseuisej.

SOBRE EL CAMINO

Hemos venido caminando,
sobre los años venimos andando,
venimos junto a los años
y sobre nosotros los años vienen.
Sobre el polvo
venimos marchando
y con nosotros viene el polvo,
una hermandad nos une.
Ha sido mucho lo que hemos andado,
han venido con nosotros muchos años,
sobre nuestro cuerpo pegado está
el polvo del sendero.
Un descanso tomaremos otra vez,
no es mucho tiempo el que descansaremos,
el camino aún no termina,
aún son muchos años de recorrido.
Es larga la senda aún
donde brilla nuestro destino,
donde la flor y el canto florecido esté,
ahí nuestro hogar haremos.

* Ganador del Premio Nacional de Literatura Indígena “Netzahuacóyotl” 2006, otorgado por
CONACULTA y del Premio Nacional de Cuento Náhuatl 2007, por el gobierno del Estado de Puebla.

0 comentarios: